Hatmi çiçeği, anti-inflamatuar, anti-mikrobiyal ve anti-oksidan özelliklere sahiptir. Hatmi çiçeği, çay, şurup, merhem ve krem gibi çeşitli şekillerde kullanılabilir. Bitkinin çiçek, kök, yaprak gibi kısımları ayrı ayrı satılabilir ve farklı sağlık koşullarında kullanılabilir. Hatmi çiçeği genellikle boğaz ağrısı, öksürük, balgam gibi üst solunum yolu rahatsızlıklarının tedavisinde yaygın olarak tercih edilebilir. Bitkinin ayrıca, ülser gibi sindirim sistemi problemlerinde de faydası olduğu düşünülür. 

Hatmi Çiçeği Faydaları

Hatmi çiçeği, binlerce yıldır çeşitli tıbbi ve geleneksel durumlar için kullanılır. Özellikle öksürük kesici, balgam söktürücü, cilt tahrişlerinin giderilmesi ve çeşitli mide ve sindirim problemlerinin iyileştirilmesi amaçlı kullanımı yaygındır. Hatmi çiçeğinin potansiyel sağlık yararları, daha çok bitkinin köküyle ilişkilendirilebilir. Genel olarak hatmi çiçeğinin öne çıkan faydalarından bazıları şunlardır:

Öksürüğün Hafifletilmesi

Hatmi çiçeği ve hatmi kökü katkılı öksürük şurupları, öksürüğün hafifletilmesine yardımcı olabilir. Yapılan bazı çalışmalar, hatmi çiçeği ekstraktlı öksürük şurupları ve pastillerin boğazı yatıştırarak öksürüğü ve mukus oluşumunu azalttığını ortaya koymuştur. Ayrıca, hatmi çiçeğiyle birlikte kekik ve anason katkılı şuruplar da özellikle soğuk algınlığına bağlı öksürüğün azaltılmasına ve bronşit tedavisine katkı sağlayabilir.

Cilt Tahrişlerinin Giderilmesi

Hatmi çiçeğinin kökünde bulunan antienflamatuar etki, egzama ve dermatite bağlı olarak görülen cilt tahrişlerinin iyileştirilmesine faydalı olabilir. Hatmi çiçeği kökü ile yapılan merhemler hücre yenilenmesinin hızlandırabilir ve cilt tahrişlerini azaltabilir. Hatmi çiçeği kökü ayrıca UV ışınlarından zarar görmüş cildin onarılmasına da katkı sağlayabilir.

Yara İyileştirilmesi

Hatmi çiçeği kökünde yara iyileştirilmesi için gerekli olan antibakteriyel etki bulunur. Hatmi çiçeği içerikli kremler, merhemler vb. ürünler ciltteki iltihaplanmayı azaltıp, iyileşme süresini kısaltabilir. Hatmi çiçeği içerikli ürünler, cildi yatıştırıp kızarıklığı azaltabilir ve hafif cilt yaralarının tedavisinde etkili olabilir.

Ağrıların Azaltılması

Hatmi çiçeği kökünün ağrıyı azaltmaya yönelik analjezik etki gösterebileceğine dair bazı çalışmalar bulunur. Hatmi çiçeği özünün sıvı haline getirilmiş formları, özellikle boğaz ağrısı ve boğaz tahrişlerinde yatıştırıcı, yumuşatıcı özellikleri bakımından iyi bir seçim olarak tercih edilebilir.

Ödemin Atılması

Hatmi çiçeği kökü, vücutta şişkinliğe sebep olan ödemin atılmasını kolaylaştırabilir. Hatmi kökü çayı tüketmek idrar sökücü özelliğinin yanında, idrar yolları enfeksiyonlarının tedavisine de yardımcı olabilir.

Sindirimin Kolaylaştırılması

Hatmi çiçeği kökü, bağırsak hareketlerinin hızlanmasına ve kabızlık gibi sindirim sorunlarının iyileşmesini kolaylaştırabilir. Bitki ayrıca mide ülseri, mide ekşimesi ve kolik gibi diğer sindirim sistemi problemlerinin giderilmesi için de fayda sağlayabilir. Bitkide bulunan flavonoidler ve yarattığı müsilaj etki, mide duvarını kaplayarak başta ülser olmak üzere, mideyi çeşitli sorunlara karşı koruyabilir.

Kalp Sağlığının Korunması

Hatmi çiçeği özü, kalp sağlığının desteklenmesine yardımcı olabilir ve çeşitli kalp hastalıkları riskine karşı koruma sağlayabilir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, hatmi çiçeği özünün, kalp rahatsızlıkları ile ilişkili olabilecek, lipemik (dolaşım sistemindeki kanda anormal derecede lipit yükselmesi), trombosit agregasyonu ve iltihaplanma sorunlarının tedavisinde faydalı olabileceğini ortaya koymuştur. Hatmi çiçeği özü, HDL kolesterol seviyelerine de olumlu etki ederek kalp sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.

Ağız Kuruluğunun Giderilmesi

Ağız kuruluğu, diş eti hastalıklarına ve diş enfeksiyonlarına sebep olan bir durumdur. Hatmi çiçeği çayı içerek veya gargara yaparak ağız kuruluğunun giderilmesi sağlanabilir. Ayrıca hatmi kökü ekstraktı pastilleri düzenli olarak kullanmak da, bu durumun iyileştirilmesinde rol oynayabilir.

Hatmi Çiçeği Nasıl Kurutulur?

Hatmi çiçeğinin kurutma aşamalarına aşağıda yer verilmiştir.

• Toplama:Hatmi bitkisinin çiçekleri toplanmadan önce, bitkinin sağlıklı, taze ve bozuk olmadığından emin olmak gerekir. Toplama işleminde dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise çiçeklerin sabahın erken saatlerinde veya günün serin zamanlarında toplanması gerektiğidir.
• Temizleme:Toplanan çiçeklerde herhangi bir kir, toz, toprak ve böcek olup olmadığına dikkatlice bakılır ve iyice temizlenir. Çiçekleri temizlenmek için bol su altında yıkamak yeterli olabilir.
• Ayırma:Temizlenmiş çiçekler, dallarından dikkatli bir şekilde ve bütünlüğü bozulmadan ayrılır.
• Kurutma:Hazırlanan hatmi çiçekleri bir kurutma yüzeyine alınır ve daha iyi bir hava dolaşımı için çiçekler birbirine değmeyecek şekilde dizilir. Çiçekler, güneş ışığına maruz kalmadan serin, kuru ve havadar bir yerde kurumaya bırakılır. Çiçekleri doğal olarak kurutmak mümkün değilse ve daha hızlı bir kurutma isteniyorsa çiçekler düşük ısıdaki bir fırında kontrollü olarak da kurutulabilir.
• Saklama:Kurutulan çiçeklerin uzun süre korunması için temiz, kuru ve hava almayacak şekilde saklanması gerekir. Bunun için genellikle cam kavanozlar veya vakumlu poşetler kullanılabilir. Ambalajlanan bitkinin uzun süre bozulmadan kalması için nemden ve güneş ışığından uzak bir yerde tutulması gerekir.

Hatmi çiçekleri genellikle birkaç günde kendiliğinden kurur. Çiçekler kuruyunca rengi koyulaşır ve dokunulduğunda kırışık bir ses çıkararak kolayca toz haline gelebilir.

Hatmi Çiçeği Çayı

Hatmi çiçeği çayı, hatmi çiçeğinin kurutulduktan sonra dinlenmesiyle yapılır. Hatmi çiçeği çayının öne çıkan faydaları arasında, sakinleştirici ve yatıştırıcı etkisi yer alabilir. Hatmi çiçeği çayının diğer faydalarından bazıları ise şöyle sıralanabilir:

• Boğaz ağrısı ve tahrişin azaltılması,
• Kuru öksürük ve gece öksürüğünün hafifletilmesi,
• Sindirim sisteminin daha çalışması ve reflü, ülser gibi mide rahatsızlıklarının tedavisine katkı sağlaması,
• Tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonlarında iyileşmeye katkı sağlaması,
• Cilt yaralarında ve tahrişlerinde iyileşmenin hızlandırılması,
• İltihaplanmayı azaltıcı özelliğinin olması.

Hatmi çiçeği çayını hazırlamak için;

1 fincan sıcak suya 1-2 çay kaşığı kurutulmuş hatmi çiçeği konulur ve 5-10 dakika demlenmeye bırakılır. Daha sonra süzülür ve isteğe göre sade ya da antimikrobiyal ve antiinflamatuar etkilere sahip olan balı eklenerek de tüketilebilir.

Hatmi Çiçeği Zararları

Hatmi çiçeğinin doğrudan bir zararı bulunmaz ve olası yan etkileri genellikle hafif seyreder. Ortaya çıkabilecek yan etkiler çoğunlukla fazla doza bağlı olabilir. Hatmi çiçeğinin olası cilt alerjisini kontrol etmek için de, hatmi çiçeği içerikli ürünleri az miktarda dirseğin iç tarafına uygulayıp beklemek gerekir. 24 saat içinde herhangi bir alerjik reaksiyon çıkmazsa bu tarz ürünler güvenle kullanılabilir. Genel olarak hatmi çiçeğinin potansiyel yan etkilerinden bazıları şunlardır:

• Mide bulantısı,
• Baş dönmesi ve baş ağrısı,
• Cilt tahrişi,
• Kızarıklık ve kaşıntı,
• Bazı ilaçlarla etkileşim.

Hatmi çiçeği ve hatmi çiçeği içeren ürünlerin hamile, emziren kadınlar, çocuklar ve kronik hastalığı bulunan kişiler tarafından kullanılmaması önerilir.