Papatya

---

Papatya çayının, sağlık için oldukça geniş bir kullanım alanı vardır. Bu şifalı bitki insanlığın bildiği en eski ve yaygın kullanılan şifalı bitkilerden birisidir. Hoş kokulu yabani bir bitkidir, pek çok farklı şekilde kullanılabilmektedir. Sinüzite karşı en etkili maddelere sahiptir, ayrıca güçlü bir antidepresan etkisi de vardır. Özellikle regl dönemlerinde kullanıldığında etkili bir yatıştırıcıdır. Ayrıca saç rengini açıcı özelliği bulunur ve saç derisindeki kaşıntıya iyi gelir. Papatyada bulunan Alfa bisabolol maddesi ülsere iyi gelmektedir; Azulene ise mide yanmasına karşı etkilidir.

Papatya nedir?

Papatya, beyaz taç yaprakları olan güzel kokulu, şifalı bir bitkidir. Latince adı, Anthemis nobilis olan papatyanın anavatanı Türkiye’dir. Papatyada bulunan faydalı etkin maddeler arasında; tanen, flavon glikozitleri, bisabolol, azülen, terpenler ve salisik asitler vardır. İçerdiği antioksidanlarsağlık için çok faydalıdır ve özellikle bitkinin yağında bulunur. Önemli bir yan etkisi olmayan papatya, çayı ve yağı için binlerce yıldır kullanılmaktadır.

Papatyanın faydaları

Papatyanın antienflamatuar özelliği cildi hafif sıkılaştırıcı etkiye sahiptir. Özellikle soğuk algınlığı, bronşit ve üst solunum yolları hastalıklarının tedavisinde faydalıdır. Bitkisel ilaç olarak kullanıldığı gibi çay formunda tüketilebilir. Kurutulmuş ot olarak, sindirim sistemini uyarıcı etkisi olduğu için iştah kaybı için kullanılabilir ve gastrit, ishal, karaciğer ve safra kesesi şikayetleri gibi sindirim sistemi sorunlarının tedavisi için önerilmektedir.

Apigenin maddesi, kadınların regl dönemlerindeki sıkıntılarına karşı etkili olan birkaç etkin maddeden biridir. Karaciğeri koruyan herniarin maddesi kır papatyasının tipik etkin maddelerinden biridir.

Papatya çayının faydaları

Papatya çayı adet ağrılarını azaltır

Birçok çalışmada papatya çayının adet kramplarını azalttığı gözlenmiştir. Örneğin, 2010 yılında yapılan bir araştırmada, kadınlar bir ay boyunca papatya çayı tüketmişler ve araştırmacılar adet kramplarında belirgin bir azalma tespit etmişlerdir. Ayrıca çalışmadaki kadınlar, ağrıya eşlik eden endişe ve sıkıntılarında da azalma olduğunu belirtmişlerdir.

Papatya çayının faydaları

Diyabet hastalarına faydalıdır

Yine, yapılan bazı çalışmalar, papatya çayının diyabet hastalarında kan şekerini düşürebildiğini bulmuştur. Ancak bu papatyanın diyabet ilaçları yerine geçebileceği anlamına gelmez, sadece mevcut tedaviye destek olabilir. Papatya çayının bu etkisi, uzun vadeli diyabet komplikasyon riskini azaltabilir ve sonuçları iyileştirebilir.

Kemik erimesini yavaşlatabilir veya önleyebilir

Osteoporoz (kemik erimesi) kemik yoğunluğu kaybıdır. Bu kayıp, kemiklerde kırılma ve şekil bozukluğu riski yaratır. Osteoporoz özellikle kadınlarda menopoz sonrası dönemde daha sık görülür. 2004 yılında yapılan bir çalışmada papatya çayının anti-östrojenik etkilere sahip olduğu, aynı zamanda da kemik yoğunluğunu arttırmaya da yardımcı olduğu gözlenmiştir.

İnflamasyonu azaltır

Enflamasyon, enfeksiyonla savaşmak için bağışıklık sistemi reaksiyonudur. Ancak uzun süreli inflamasyon hemoroid, gastrointestinal ağrı, artrit, otoimmün bozukluklar ve hatta depresyon dahil pek çok ciddi hastalığa neden olabilir. Papatya çayı, iltihabı azaltabilecek kimyasal bileşikler içerir.

Papatya çayı kanseri önler mi?

Bazı çalışmalar papatya çayının kanser hücrelerini hedef alabildiğini veya hatta bu hücrelerin gelişmesini engellediğini öne sürmektedir. Bununla birlikte bilim adamları papatya çayının kanser üzerindeki etkileri için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söylüyorlar. 2012 yılında yapılan bir çalışmada kadife çiçeği çayı ve papatya çayının kansere karşı etkisi karşılaştırılmıştır. Her ikisi de seçici olarak kanser tümörlerini hedefleyebilmiş, ancak kadife çiçeği çayı daha etkili bulunmuştur.

Uykuya ve rahatlamaya yardım eder

Papatya çayı insanların daha rahat uykuya dalmasına yardımcı olur. 12 kardiyovasküler hasta üzerinde yapılan klinik bir çalışmada hastalardan 10’unun papatya çayı içtikten kısa bir süre sonra rahatlıkla uykuya daldığı gözlenmiştir. Birçok araştırmacı, papatya çayın bir benzodiazepin gibi işlev görebileceğine inanmaktadır. Benzodiazepinler, kaygıyı azaltabilen ve uykuyu tetikleyebilen reçeteli ilaçlardır.

Sindirim sistemi için faydalıdır

Papatya çayı geleneksel tıpta, bulantı ve gaz dahil olmak üzere birçok sindirim rahatsızlığını tedavi etmek için kullanılmıştır. Ayrıca yapılan bazı çalışmalarda sindirimi kolaylaştırdığı ve anti-inflamatuar özelliği sayesinde ishale karşı koruma sağladığı gözlenmiştir. Farelerle yapılan bir çalışmada papatya çayının mide asiditesini azaltarak ve ülsere neden olan bakterilerin çoğalmasını engelleyerek ülsere karşı koruma sağladığı bulunmuştur.

Papatya çayının diş etlerine faydaları

Bir bardak suya bir tutam (4 gr.) kır papatyasını atın ve beş dakika hafif ateşte demleyin. Ardından süzdüğünüz bu çaya ılıdıktan sonra diş fırçanızı daldırarak dişlerinizi fırçalayın. (diş macunuyla önceden fırçalamadan). Fırçalarken ara ara da diş etlerinize hafif hafif masaj yapın. Demlediğiniz papatya çayı bir defalık kullanım içindir. Ayda iki-üç defa uygulamanız yeterli olacaktır.

Sinüzite karşı papatya çayının faydaları

Tencerede kaynattığınız yarım litre suya 2 tatlı kaşığı kurutulmuş papatya atın. Başınızı havluyla örterek, yüzünüzü buharına tutun ve burnunuzdan nefes alıp verin. Arada ağzınızdan da nefes alıp verin. Bu uygulamayı beş dakika boyunca sürdürün. Beş dakika tamamlandıktan Sonra yarım saat ara verip aynı işlemi tekrar uygulayın.

Ertesi gün de aynı şekilde beş dakika uygulayıp yarım saat ara verip tekrar beş dakika uygulayın. Akıntının gelmeye başladığı gün, üç gün ara verin. Bazı durumlarda ilk günün ilk beşinci dakikasında akıntı gelmeye başlar. Bazı durumlardaysa bu biraz daha gecikebilir. Yeterli rahatlama sağlandıktan sonra ileride tekrarlayabilirsiniz.

Mide ülseri ve yanması olanlarda papatyanın kullanımı

Mide ülseri şikayeti olanlar, papatyayı rahatlıkla bitkisel çay olarak içebilirler. Özellikle çiçeklerinin içerdiği alfa bisabolol maddesi ülsere karşı etkilidir. Bu etkin madde aynı zamanda mide yanmasına karşı da etkisini göstermektedir.

Karaciğerin detoksunda papatya çayının kullanımı

Karaciğeri koruyan herniarin maddesi kır papatyasının tipik etkin maddelerinden biridir. Ayrıca, karaciğerin arındırılmasındaki rolü sinapic asitten kaynaklanmaktadır. Kır papatyasının bitkisel çayının içilmesi, karaciğer metabolizmasının sağlıklı çalışmasında ve karaciğerin arındırılmasında (hepato-detoxification) faydalıdır

Papatya çayının diğer faydaları:

• Romatizmal rahatsızlıklar için kullanılır
• Deri döküntüsüne yol açan cilt hastalıklarının belirtilerini hafifletir
• Gastrit ve ülseratif kolit tedavisinde kullanılır
• Sabah bulantılarını hafifletir
• Alerji belirtilerini azaltır
• Bağırsak sorunlarını ve iltihaplarını giderir
• Kasları gevşetir, krampları azaltır
• Bağırsak hareketini arttırır
• Ağız iltihaplarını iyileştirir
• Karaciğeri çalıştırır
• Sırt ve bel ağrılarını hafifletir
• Bağışıklık sistemini güçlendirir
• Boğaz ağrısını alır
• Apse tedavisinde gargara suyu olarak kullanılır

Papatyanın diğer faydalı kullanım şekilleri

• Arpacık tedavisi: 1 çay bardağı kaynar suya, 1 kahve kaşığı ufalanmış papatya çiçeği koyun. 15 dakika bekledikten sonra ince ve temiz bir tülbentten süzün. Bu suya, küçük bir parça pamuk batırılıp göz kapağınızın üstüne koyun. Pamuk, soğudukça yenisi ile değiştirin. Göz çapaklanması için ise bu su ile gözlerinizi silebilirsiniz.

• Gaz, hazımsızlık için ve idrar söktürücü olarak: 3 çay kaşığı kuru papatyayı fincana koyun ve üzerine kaynar su dökün. 5-10 dk. demlenmesi için bekletin. Azar azar için
• Bağırsak solucanlarını dökmek için: 1 bardak kaynar suya 2 çay kaşığı papatya atın, 10 dk. demlendikten sonra için. Bu tedaviye sabah akşam olmak üzere 4-6 hafta devam edin. Son iki üç haftada çaya aynı miktarda sinamekiyi müshil olarak katın.
• Romatizma tedavisi: Papatyanın tek başına romatizma tedavisinde etkisi yoktur. Ancak romatizmal ağrılar için papatya, nane ve zeytinyağını karıştırarak romatizma ağrısı olan yere masaj yapabilirsiniz. Ayrıca papatyayı kekik, nane ve ıhlamurla beraber kaynatıp içerseniz de fayda görebilirsiniz.

Papatya çayı nasıl hazırlanır?

2-3 yemek kaşığı kurutulmuş papatya çiçeğinin üzerine yarım litre kaynar su ekleyin. 3-5 dakika demlenmesini bekleyin. Daha sonra papatyayı süzerek çayınızı içebilirsiniz. Tatlandırmak için bal ya da bir kaç damla limon ekleyebilirsiniz. Bazı rahatsızlıklarda daha önce de belirttiğimiz gibi çayın hazırlanış şekli değişebilir.

Papatya yağının faydaları

• Alerji tedavisinde kullanılabilir.
• Kalp sağlığını korur. Kardiyovasküler hastalıklardan ölüm riskini azaltır ve kan damarlarındaki gerginliği azaltmaya yardımcı olur.
• Anti-inflamatuar etkisiyle artritin sebep olduğu eklem iltihabını ve ağrıları önler.
• Çocuklarda kulak ağrısı, mide ağrısı, ishal, göğüs tıkanıklığı, kolik gibi problemlerde rahatlatıcı özelliğe sahiptir.
• Sindirimi destekler, ishal, kabızlık, gaz, sızdıran bağırsak sendromu ve asit reflü gibi sorunları iyileştirmeye yardımcı olur.
• İrritabl bağırsak sendromunda krampları rahatlatmak için, sinirleri ve kasları gevşetmek için topikal olarak uygulanabilir.
• Cildi besler. Egzama, dermatit ve akne gibi cilt rahatsızlıkları için doğal bir ilaçtır.
• Sakinleştirici etkisiyle kolay uyumayı sağlar.
• Anksiyete ve depresyonu iyileştirici etkisi vardır.
• Hiperaktivite tedavisinde kullanılabilir.

Papatya yağı nasıl kullanılır?

• Anksiyete ve depresyon için: 1 kaseye 5 damla papatya yağı damlatın veya doğrudan şişeden soluyun. Ayrıca bitki çaylarına ya da sıcak içeceklere 1-2 damla ekleyebilirsiniz.
• Sindirim sorunları ve sızıntılı bağırsak sendromu için: 2-4 damla papatya yağını doğrudan karnınıza sürün. Hindistan cevizi yağı gibi bir taşıyıcı yağ ile seyreltildiğinde, kolik ve ishal sorunları için çocuklarda düşük dozlarda kullanılabilir.
• Rahat uyuyabilmek için: Yatağınızın yanına bir kaseye biraz papatya yağı koyabilirsiniz. Ayrıca şakaklarınıza ya da ayak tabanlarınıza 1-2 damla sürebilir veya doğrudan şişeden soluyabilirsiniz.
• Çocuklar için: Papatya yağını 1-2 damla hindistancevizi yağıyla seyreltin ve karışımı ihtiyaç duyulan alana topikal olarak uygulayın (şakaklar, mide, bilekler, boynun arkası veya ayak tabanları gibi).
• Sivilce için: Papatya yağını başta sivilceler olmak üzere cilt sorunlarına kaşı kullanabilirsiniz. Temiz bir pamuk parçasına 2-3 damla damlatın ve ilgili bölgeye sürün veya yüz yıkama suyuna 5 damla ekleyin. Çok hassas bir cildiniz varsa, topikal (krem) olarak uygulamadan önce başka bir yağ ile seyreltin.
• Bulantı için: Doğrudan şişeden veya bir kasede zencefil, nane ve lavanta yağı ile karıştırarak soluyun. Ayrıca topikal olarak şakaklara da uygulayabilirsiniz.
• Artrit için: Banyo suyunuza papatya yağı ekleyebilir ya da topikal olarak ağrı hissettiğiniz bölgeye uygulayabilirsiniz.

Papatya zararları veya yan etkileri

Bilinen bir yan etkisi yoktur. Fakat yağı ve çayı cilde uygulanırken gözlere sürülmemelidir. Ayrıca papatya yağı içilmemelidir, tiroit rahatsızlığı olan kişiler tarafından fazla miktarda kullanılmamalıdır. Yine düzenli olarak ve çok miktarda tüketmekten kaçının. Ayrıca tedavi görüyorsanız ve düzenli ilaç kullanıyor iseniz, papatya çayı kullanmadan önce doktorunuzdan mutlaka onay alın.

Papatya toplayıp kendimiz çay yapabilir miyiz?

Papatyaları mevsiminde siz de toplayabilirsiniz.

• Çiçekleri tam olarak açtıktan sonra en geç on gün içinde toplanmalıdır.
• Çok fazla beklemiş veya beyaz çiçek yaprakları kısmen dökülmüş olanları toplamayın.
• Araç trafiğinin yoğun olduğu yol kenarlarında yetişenleri tercih etmeyin.
• Kurutacağınız papatyaları, belki tozludur diye kesinlikle yıkamayın.
• Papatyaları topladıktan sonra bir tahta veya bez üzerinde açık havada ve gölgede kurutmak gerekir.
• Kuruturken, naylon veya benzeri sentetik malzeme üzerine kesinlikle sermeyin.
• Kuruduktan sonra cam kavanozda ve ışık almayan kapalı bir dolapta koruma altına almanız gerektiğini unutmayın.